Έκθεση επιλεγμένων έργων του Θωμά Μώλου θα παρουσιαστεί στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης Ηλιούπολης.Ο δήμαρχος της Ηλιούπολης,πρόεδρος του ΔΣ του Μουσείου Γιώργος Χατζιδάκης και οι «Φίλοι του Μουσείου Εθνικής Αντίστασης» σας προσκαλούν στα εγκαίνια της την Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2022 στις 6:30 μ.μ στην αίθουσα εκδηλώσεων του Μουσείου (Σοφ. Βενιζέλου & Μαρ. Αντύπα, πλατεία Εθνικής Αντίστασης, Ηλιούπολη).Θα προλογίσουν η Αθηνά Σχινά, ιστορικός τέχνης και θεωρίας του πολιτισμού του (ΕΚΠΑ) και η Εύα Μελά, ζωγράφος-χαράκτρια, μέλος του Τμήματος Πολιτισμού του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας.Συντονιστής της εκδήλωσης και της παρουσίασης της έκθεσης θα είναι ο Περικλής Καπετανόπουλος,Δημοσιογράφος-Ιστορικός, Μέλος της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών(ΕΣΗΕΑ),π. Πρωτοβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου, Εργαστήρι Επαγγελματικής Δημοσιογραφίας Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό ΕΑΠ, Μaster’s degree Σύγχρονες Δημοσιογραφικές Σπουδές ΕΑΠ,Μaster’s degree Greek – Italian Studies, History, Literature, Classical Tradition ΕΚΠΑΘα διαρκέσει έως τις 30 Οκτωβρίου 2022.Ώρες λειτουργίας: Καθημερινές: 08:00-15:00 –17:00-21:00,Σάββατο: 10:00-14:00 – 17:00-21:00,Κυριακή:10:00-14:00 – 17:00-21:00
Ο διακεριμένος ιστορικός τέχνης Λεόντιος Πετμεζάς που έχει συνεργαστεί σε αρκετές εκθέσεις με το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης της Ηλιούπολης έχει επισημάνει σε παλαιότερη κριτική του για τον καλλιτέχνη :”Η καθαρότητα των συλλήψεων του Θωμά Μώλου στηρίζεται στην αυθεντικότητα της απολυτότητας και στην ευρύτερη αποκαλυπτική έμπνευση . Με δεξιότητα στις συναλλαγές των εικόνων του παραθέτει ένα διακριτικά απερίσπαστο εικαστικό λόγο με εμβαθύνσεις και προδιαγραφές ακέραιας ανωτερότητας στον οποίο οι παρεκκλίσεις της τέμνουσας υπερουσιότητας οδηγούν επίμονα στο άφθαρτο και στο ανατρεπτικό κρεσέντο της στοιχειώδους ανασυγκρότησης. Δημιουργεί ένα φόντο αναζητήσεων στο οποίο έξυπνα αναμιγνύονται τα στοιχεία της άμεσης αναφοράς στην καθημερινότητα .Το έντονο λαικό στοιχείο στην καίρια γραφή του καθορίζεται από δυναμώσεις του χρώματος και της σχεδίασης καθώς και από κυκλώσεις με τοποθετήσεις και συγκροτήσεις απέναντι στην αντίληψη της φύσης.Μετατρέπει επίκαιρες αφηγήσεις χρησιμοποιώντας θεματικές γέφυρες που δημιουργούν μια ατμόσφαιρα με ενδογενείς παραθέσεις. Η εκποίηση που προβάλλεται στις συνθέσεις του ενέχει δέσμες περισκέψεων που κατέχουν διαμετρήματα και παραπέμπουν σε εμβληματικές χαράξεις . Εργονομικά καταφέρνει να σωματοποιήσει τα ορατά σημαντικά ζητούμενα με την γενετική αλληλουχία που στέκεται απέναντι στο προφανές και στο σημαινόμενο. Οι εκφάνσεις που συναντάμε στις επιλογές του φωταγωγούν την ψυχή και αναδεικνύονται σε ανιχνευτές ιδεών . Φιλτράρουν σκέψεις και εκπέμπουν την ύπαρξη ενός βιωμένου σπινθηροβόλου ιδεολογικού πνεύματος που μεταλαμπαδεύεται.
Η συνολική εργασία του ενέχει την τρυφερότητα της ευρηματικής και εμβληματικής ματιάς.”
Ο θωμάς Μώλος γεννήθηκε το Νοέμβριο του 1921 στα Μέγαρα Αττικής. Η έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου τον βρήκε στα 20 του, ανήσυχο να εντάσσεται στην Εθνική Αντίσταση. Αναθρεμμένος με τα ιδανικά της, δεν υποχώρησε ποτέ από τις αξίες και τα πιστεύω του. Με ενεργό συμμετοχή στο ΕΑΜ, πέρασε από τα κρατητήρια και την απομόνωση από τους Γερμανούς, για να ακολουθήσει το 1946 ο δρόμος για τις φυλακές Αβέρωφ, τις φυλακές της Κεφαλλονιάς και η πεντάχρονη εξορία του στη Λήμνο και τη Μακρόνησο.
Πέρασε τις κακουχίες του αντάρτικου αγώνα, αντιμετώπισε άπειρες δυσκολίες και κινδύνους. Ηρθε πολλές φορές αντιμέτωπος με το θάνατο και πρόσωπο μ' αυτόν στα κρατητήρια και την απομόνωση των Γερμανών. Σε όλο τον αγώνα στάθηκε ασυμβίβαστος, παράτολμος, πραγματικά θαρραλέος αγωνιστής, ποτισμένος με θαυμαστή αυτοθυσία. Η συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση και τα σκληρά πέτρινα χρόνια που ακολούθησαν, επέδρασαν καταλυτικά στον χαρακτήρα του και βέβαια στην εξέλιξη του τεράστιου ποιοτικά και ποσοτικά καλλιτεχνικού του έργου».
Ο Θωμάς Μώλος είχε από παιδί μια ιδιαίτερη διάθεση για το σχέδιο. Αυτοδίδακτος, ξεκίνησε την εικαστική του ενασχόληση το 1952, ενώ παράλληλα, για βιοποριστικούς λόγους, άσκησε τη γραφιστική, για να συνεχίσει με την εικονογράφηση βιβλίων και περιοδικών, την αφίσα και την διακόσμηση, αποκτώντας έτσι τη δυνατότητα, χωρίς δεσμεύσεις και συμβιβασμούς, να ταξιδέψει στο μαγικό κόσμο της τέχνης. Η πρώτη ατομική έκθεση έργων του πραγματοποιήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του '60, για να ακολουθήσουν, το ίδιο διάστημα, συμμετοχές του σε ομαδικές παρουσιάσεις σε δήμους της χώρας μας. Με τη γενέτειρά του, τα Μέγαρα, είχε πάντα ισχυρούς δεσμούς. Η πρώτη ατομική έκθεση έργων του στον Πολιτιστικό Σύλλογο Μεγάρων «Ο Θέογνις» πραγματοποιήθηκε το 1975, για να ακολουθήσει το 1987 και το 1993.
Ξεχωριστή στιγμή από αυτή την εποικοδομητική συνεύρεση, το πολυτελές λεύκωμα «Λαογραφικά των Μεγάρων», ένα «χρέος», όπως έλεγε «για τον τόπο που γεννήθηκα, έκλαψα και αγάπησα πολύ». Στις σελίδες του περιλαμβάνονται έργα ζωγραφικής του, που αναφέρονται στα ήθη και τα έθιμα των Μεγάρων. Τα Ρουσάλια, ο Χορός της Τράτας, τα παιδικά παιχνίδια, ο Μεγαρίτικος γάμος, ο τρύγος... αποτυπώνονται με επιτυχία από το δημιουργό, βοηθώντας στη διατήρηση της λαογραφικής μας κληρονομιάς.
Ιδιαίτερη αναγνώριση είχε το έργο του Θ. Μώλου, «Η ζωή μου στο Μακρονήσι», (IV Διεθνής Εκθεση Ρεαλιστικής Ζωγραφικής, Σόφια, 1982). Ο μεγάλος σε διαστάσεις πίνακας, που δωρήθηκε από το δημιουργό στο ΚΚΕ μαζί με τον πίνακα «Εθνική Αντίσταση», ξεχώρισε στην έκθεση, αποσπώντας θετικές κριτικές από τον εκεί Τύπο. Η εκθεσιακή δραστηριότητα στο εξωτερικό περιλαμβάνει ακόμη τη συμμετοχή του σε ομαδικές παρουσιάσεις στην Τζένοβα (1973), στην ΙΙΙ Τριενάλε Σόφιας (1979), στη Μόσχα (1988), καθώς και ατομική έκθεση (1980) στη Φιλιππούπολη της Βουλγαρίας.
Από την αρχή της εκθεσιακής του περιπλάνησης, ο Θ. Μώλος επέλεξε την παρουσίαση δουλειάς του σε χώρους προσιτούς στον πολύ κόσμο, μακριά από τα εμπορικά κυκλώματα των γκαλερί και τους συμβιβασμούς. Ελάχιστες φορές έδειξε έργα του σε ιδιωτικούς χώρους τέχνης, μένοντας πιστός στην άποψή του, πως «για να έρθει ο κόσμος σε στενότερη επαφή με το έργο τέχνης, πρέπει να γίνονται εκθέσεις όχι μόνο στο κέντρο της Αθήνας, αλλά και στις συνοικίες και την επαρχία».
«Ο Θωμάς Μώλος ασχολήθηκε με την ιστορία του ανθρώπου», έχει τονίσει σε παλαιότερη ομιλία της η ζωγράφος - χαράκτρια Εύα Μελά, «με τον αγώνα του για τη ζωή, για τη νέα κοινωνία που πρέπει να αγωνισθούμε για να τη φέρουμε, για τα ιδανικά της Αντίστασης, αλλά και τα σύγχρονα γεγονότα. Η πολυδιάστατη προσωπικότητά του (γλυπτική, ζωγραφική, βιτρώ, χαρακτική), διέπεται πάντα από την αγάπη στον άνθρωπο και από τη διάθεση να παλέψει ώστε να αποκτήσει ο εργαζόμενος άνθρωπος τη θέση που του πρέπει στην κοινωνία. Τα έργα του για αυτό μιλάνε, για τον καθημερινό άνθρωπο», που αναδεικνύεται από τον Θ. Μώλο «σε εξουσιαστή της ζωής». Οπως έλεγε χαρακτηριστικά ο ίδιος «πιστεύω πως η τέχνη πρέπει να διερευνά και να αναζητά την αλήθεια, ν' ανοίγει δρόμους για ένα καλύτερο μέλλον...».
Πιστεύω ότι ο Θωμάς Μώλος κάποια μέρα θα πάρει τη θέση που του πρέπει στην Ιστορία», σημειώνει η Εύα Μελά. «Ζούμε σε ένα σύστημα σκληρό και άδικο, το οποίο διοικείται από τους νόμους της αγοράς και όχι από το ήθος... Αυτό είναι που αφήνει ανθρώπους με το ήθος του Θωμά του Μώλου στην αφάνεια. Αλλά ο Θωμάς Μώλος που διάλεξε αυτόν τον δρόμο, κατέκτησε κάτι πιο σημαντικό: να κάνει ουσιαστική καλλιτεχνική πράξη, να μην κάνει συμβιβασμούς».
«Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη». «Δημιουργοί και έργα βρίσκονται στα αζήτητα και στα σκουπίδια γιατί δεν έχουν εμπορευματική αξία, παρά την καλλιτεχνική τους διάσταση. Εδώ είναι ο ρόλος που μπορεί να παίξει ο καθένας μας σαν ενεργός πολίτης, σαν άνθρωπος: στο να μην αφήσει αυτές τις αξίες να πάνε χαμένες. Γι' αυτό κι εμείς θα στηρίξουμε κάθε προσπάθεια ώστε να βρουν τα έργα αυτά τη θέση που τους αξίζει στην πόλη που τον τίμησε και την τίμησε με τη ζωή του και τον αγώνα του». Στο χέρι του δήμου Μεγάρων, είναι η υλοποίηση της εκφρασμένης πρόθεσής του, τους πίνακες με τα Λαογραφικά των Μεγάρων «να τα εκθέσει στην αίθουσα της Βιβλιοθήκης, μεταφέροντας στον 1ο όροφο τα βιβλία».
Η Αθηνά Σχινά έχει αναφέρει πως:'' Πρόκειται «για ένα δημιουργό με χαμηλό προφίλ, με σεμνότητα, σοβαρότητα, έναν άνθρωπο προσηνή που είχε ανοιχτή καρδιά και διάθεση προπαντός για να συζητήσει τα πάντα με όλους τους ανθρώπους. Δεν έκανε διακρίσεις, ήταν απροκατάληπτος και ήταν ένας άνθρωπος όπως θα λέγαμε διευρυμένων οριζόντων. Ενας καλλιτέχνης που διέθετε πνευματικότητα και καλλιέργεια και φυσικά ένας καλλιτέχνης που δοκίμασε όλους τους τρόπους και τα μέσα και το περίεργο είναι ότι τα κατάφερε πάρα πολύ καλά!».
«Είναι ανθρωποκεντρικός ο Θωμάς Μώλος έστω και αν κάνει τοπία...», συνέχισε. «Βλέποντας τις συνθέσεις του διακρίνει κανείς τι εναρμονισμένες ισορροπίες είχε σε κάθε ένα από τα έργα του. Ηξερε πού να τοποθετήσει τα φώτα, πώς να τοποθετήσει τις τονικότητες των διαφόρων χρωμάτων έτσι ώστε το αποτέλεσμα να δίνει ρευστότητα, υποβλητικότητα, ενέργεια, εσωτερική δύναμη και μνημειακότητα... Ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιεί το χρώμα είναι πραγματικά ιδιαίτερος και αξιοσημείωτος, αφήνοντάς μας σήμερα έργα που θα μπορούσαν να είναι σε μία από τις καλύτερες Πινακοθήκες». Η ζωγραφική του, είναι «μία ζωγραφική που έχει συγκινησιακά φορτία χωρίς να γίνεται συναισθηματική».
Συμπερασματικά ο Λεόντιος Πετμεζάς αναφέρεται στον ρεαλιστικό και μη ρεαλιστικό τρόπο απόδοσης του δημιουργού που αγγίζει την φωτογραφική απεικόνιση:''Σκοπός του'' λέει '' ήταν να καταδείξει την σκληρότητα των περιόδων σαν κύριο στοιχείο της προσωπικότητας μέσω των έντονων φωτοσκιάσεων ιδιαίτερα στα σημεία –γωνίες.Η αγριότητα και η χαρακτηριστική απλότητα υπερμεγενθύνεται από το έντονο χρώμα και στα διακριτικά συμβολικά σήματα.
Τονίζει το κυρίαρχο στοιχείο χωρίς υπεροψία και με έντονη διάθεση για την εκπόνηση σχεδίων που επιχειρεί παράλληλα με την ιδιάζουσα αξονομετρική τοποθέτηση.Η έκβαση της κάθε ιστορίας με επιβολή των προαναφερθέντων εστιάζεται μέσα από τον ψυχρό φόντο που αποκαλύπτει καθώς και από την επιτηδευμένη συμμετρία με υπεροχή που είναι τεχνικά δυνατή.
Κλείνοντας πιστεύω κάθε εξπρεσιονιστική αποτύπωση του μεταφέρει την ατμόσφαιρα της εποχής με βοήθεια από την σκιώδη παλέτα και τις βίαιες κινήσεις του πινέλου που φανερώνουν ευστάθεια, ένταση και βεβαιότητα καθώς και την εσωτερική κατάσταση, τα γεγονότα, την αντίληψη της τεράστιας πολιτικής ευθύνης.''
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου