Απόσπασμα από ενδελεχή κριτική παρουσίαση της Ανθούλας Δανιήλ για την έκθεση "Ανθρωποκεντρικά Μοτίβα" του Κώστα Ευαγγελάτου στο Μουσείον της Πόλεως των Αθηνών. / περιοδικό Fractal:
Διαβάζουμε :''Θα πρέπει να πω, εξ αρχής, με την αίσθηση ενός θεατή, ότι τα γυμνά του Ευαγγελάτου μου θυμίζουν τα αρχαία αγάλματα. Έτσι, ένιωθα, βλέποντας τα έργα του. Ότι στεκόμουν μπροστά στην ζωγραφική απόδοση γλυπτών. Παρατηρούσα αγάλματα στο Αρχαιολογικό Μουσείο ή σε αντίγραφα, αλλά σε άλλο φόντο με γήινα χρώματα. Σ’ αυτή την έκθεση, λοιπόν, είδα άλλοτε το έργο να λάμπει σαν μάρμαρο έργο του Φειδία ή του Λύσιππου ή ζωγραφιά του Πολύγνωτου, του Ζεύξη, του Παρράσιου, άλλοτε με όλη τη λάμψη της τελειότητας, άλλοτε με ρεαλιστικά χαρακτηριστικά, με εγκλωβισμένα στη σάρκα τα πάθη της ανθρώπινης υπόστασης, άλλοτε μέλη απλώς, άλλοτε ολόκληρα σώματα, πάντα ωραίων ανδρών, χωρίς να μπορώ να πω ποιο είναι σύγχρονο και ποιο αρχαίο, ποιος είναι αυτός ο Έλληνας που μας δείχνει τις πλατιές του πλάτες, τα ωραία ισχία, τους τορνευτούς μηρούς. Έργα που μας κάνουν να αναγνωρίσουμε σ’ αυτά τα κορμιά οικεία πρόσωπα δικά μας, καθημερινά. Θεοί, θείοι κι εξάδελφοι, αυτή είναι η κλίμακα, το γενεαλογικό μας δέντρο, όπως μας λέει ο Οδυσσέας Ελύτης στο Άξιον Εστί.
Έτσι, και χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια, ο νους μου μπήγε στον Κ. Π. Καβάφη που παρατηρεί την «εύγραμμη σφιχτοδεμένη σάρκα», «ένα ωραίο αγόρι που σιμά στη βρύση επλάγιασεν», «τ’ ωραίο σώμα που έμοιαζε… να τώκαμεν ο Έρως», εκείνος ο Ποσειδώνας για την απόδοση του οποίου προβληματίζεται ο «Τυανεύς Γλύπτης» και άλλα, πολλά αληθινά, ιδεατά σώματα…
Αλλά ξαναγυρίζω στον Ποσειδώνα. Δίας ή Ποσειδώνας; Μπροστά σε έναν άντρα ξαπλωμένο ο Γιώργος Σεφέρης στέκεται και θαυμάζει: «Ο μπρούτζινος Δίας ή Ποσειδών, ξαπλωμένος πάνω σε μια κασέλα σαν ένα κοινός κουρασμένος εργάτης. Τον άγγιξα στο στήθος, εκεί που δένει το μπράτσο με τον ώμο, στην κοιλιά, στα μαλλιά του. Μου φάνηκε πως άγγιζα το δικό μου σώμα. Σκέφτηκα … συλλογίστηκα πως ο τεχνίτης που έπλασε τούτο το σώμα είχε στα χέρια του τη συνείδηση πως έδινε ζωή σ’ ένα θεό που είχε πολύ μοιχέψει ανάμεσα στους θνητούς· μου φάνηκε παράξενο. Αυτός ο μεγάλος άντρας, πλαγιασμένος ανάσκελα…» (το απόσπασμα, από τον τόμο Μέρες Ε΄, 4 Ιουνίου 1946, σελ. 39). Έτσι ένας ποιητής είδε ένα άγαλμα. Σαν έναν άντρα, θεό και άνθρωπο. Έτσι βλέπουμε κι εμείς, απλοί θεατές, τα θεϊκά κορμιά, ολόκληρα ή μισά στα έργα του Ευαγγελάτου.
Κι έτσι καμία αμφιβολία δεν έχω πως ο Ευαγγελάτος ανανεώνει το κλασικό, αρχαίο γυμνό, κάνει την σάρκα να λάμπει, σαν να είναι από μάρμαρο, ρίχνοντας το βλέμμα στα σημεία εκείνα τα οποία προβάλλονται εξέχουν και κερδίζουν πάντα το μάτι. Άλλοτε ο κορμός -χωρίς τα άκρα και το κεφάλι- σε σχήμα Χ, με τις φαρδιές τις πλάτες και τον δυναμικό διασκελισμό χωρίς άλλα εμφανή διακριτικά, συνδέει το άνθρωπο με τη φύση, με το μάρμαρο, την πέτρα, με το δέντρο, με το ξύλο, δείχνει την καταγωγή και τη μεταγραφή του γλυπτού σε ζωγραφική. Δείχνει τη σχέση με τα γλυπτά του Παρθενώνα – τα δυο ποτάμια της Αθήνας π.χ.- από το Δυτικό αέτωμα του Παρθενώνα, έργα από το εργαστήριο του Φειδία που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο σήμερα. Δύο κορμιά, χωρίς κεφάλι χωρίς πόδια. Κι αν ο αρχαίος γλύπτης τόνισε και το μυϊκό σύστημα του ποταμού –άντρα, ο Ευαγγελάτος, με όλη την παράδοση στις καλλιτεχνικές αποσκευές του, απέδωσε το σχήμα, την ιδέα πριν γίνει σώμα… αλλού όμως πολύ καλογραμμένο, με όλες τις λεπτομέρειές του ανατομικά μελετημένες. Ωραία μέλη, πλάτες, πόδια, μηροί, γλουτοί που περιμένουν «μια ματιά στα γυμνά μέλη τους», όπως μας λέει ο Γιάννης Ρίτσος, στο ποίημα «Άδικα».''.......
ΑΝΘΟΥΛΑ ΔΑΝΙΗΛ.........
Δρ. Φιλολογίας, ΕΚΠΑ......
Κριτικός λογοτεχνίας και τέχνης.
--------------
Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την κριτική παρουσίαση εδώ :
https://www.fractalart.gr/kostas-eyaggelatos/
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΤΟΥ ΝΤΑΝΥ ΜΑΡΤΖΩΚΑ .
Εν τω μεταξύ μεγάλη επιτυχία και πρωτοφανή προσέλευση φιλότεχνων συνεχίζει να παρουσιάζει αυτές τις μέρες η αναδρομική έκθεση ζωγραφικής του Κώστα Ευαγγελάτου.
Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του Μουσείου κ. Αντώνιος Γ. Βογιατζής στα εγκαίνια της έκθεσης αναφέρθηκε επαινετικά στην διεθνή πορεία του Κώστα Ευαγγελάτου με αναφορές σε σημαντικές εκθέσεις από το βιογραφικό του. Ακολούθησε εικαστική αναφορά του καλλιτέχνη στην τρίτη αναδρομικού χαρακτήρα έκθεση του στους χώρους του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών και έγινε προβολή videoart με την ενότητα έργων του "Τα τριαντάφυλλα του κήπου".
Την έκθεση όπως έχουν αναφέρει τα ΜΜΕ στα εγκαίνια προσέγγισε αισθητικά με ομιλία της η Ιστορικός τέχνης Ευαγγελία Νάκα, υπ. Δρ. του Πανεπιστημίου της Σορβόνης. Όπως ενδεικτικά επεσήμανε: "Η θεματική της έκθεσης περιστρέφεται γύρω από την ενσώματη παρουσία. Αποσπάσματα του ανθρώπινου σώματος και της φέρουσας μεταφυσικής του υπερθεματίζονται και ανάγονται σε μετωνυμίες πορτρέτου που ανατέμνουν την οντολογία του και το κάλλος του. Στις λεγόμενες σωματογραφίες του Ευαγγελάτου αναπαριστώνται γωνίες, τομές και επιφάνειες της σωματικότητας, αναδυόμενη εντός ενός εικαστικού περιβάλλοντος συμβόλων, ονομάτων και υπαινικτικής χρωματικής έντασης, εξπρεσιονιστικής και ταυτόχρονα γήινης. Η εικαστική αναπαράσταση αυτών των σωμάτων, ωστόσο, αναδεικνύει, ταυτόχρονα, σε μια επόμενη ανάγνωση την ανάπλαση της φαντασίωσης. Πίσω από τη μυώδη πλάτη, τον αγαλμάτινο κορμό, το έντονο βλέμμα, τις ιδανικές αναλογίες ή τα περιπλεγμένα άκρα, φωτίζεται το σημαίνον που ενσαρκώνει η φαντασίωση: ένα σώμα παντοδύναμο, ένα σώμα ερωτικό, απτικό, ένα σώμα ιδεαλιστικό".
Την λαμπερή μέρα της έναρξης της έκθεσης ο Κώστας Ευαγγελάτος ευχαρίστησε τον Πρόεδρο κ. Αντώνιο Γ. Βογιατζή και το Δ. Σ του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών, που για τρίτη φορά διοργάνωσε αναδρομική έκθεση του, προσφέροντας του την εξαιρετικά τιμητική δυνατότητα να πραγματοποιήσει εκθέσεις με ένότητες έργων του από το 2016 μέχρι σήμερα. Με συγκίνηση επίσης ευχαρίστησε για την παρουσία τους στα εγκαίνια εκπροσώπους σημαντικών πολιτιστικών και μορφωτικών φορέων, συλλέκτες που είχαν παραχωρήσει έργα, ιστορικούς και κριτικούς τέχνης, διακεκριμένες προσωπικότητες της καλλιτεχνικής, επιστημονικής, εκπαιδευτικής, λογοτεχνικής, επιχειρηματικής, δημοσιογραφικής, εκδοτικής και κοινωνικής ζωής. Στην συνέχεια πραγματοποιήθηκαν στις αίθουσες των περιοδικών εκθέσεων τα εγκαίνια που κυριολεκτικά εντυπωσίασαν και τα ιδιότυπα έργα προκάλεσαν γενικό ενθουσιασμό.
O διακεκριμένος στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ιστορικός ,κριτικός τέχνης Λεόντιος Πετμεζάς που έχει μελετήσει το συνολικό έργο του Κώστα Ευαγγελάτου και έχει γράψει το βιβλίο «Η Αισθητική Ενατένιση του Κώστα Ευαγγελάτου», Δοκίμιο εικαστικού ήθους, με προλογικό κείμενο της βραβευμένης με κρατικό βραβείο Ιωάννας Καρατζαφέρη, εκ. «Συλλογές», έχει επισημάνει μεταξύ άλλων για την τέχνη του δημιουργού : ''Στις σωματογραφικές καταθέσεις του δημιουργού η τέχνη της παρουσίασης των μορφών μέσα από την πολυμορφία της εικαστικής γλώσσας του Κώστα Ευαγγελάτου διαρκώς με άψογες τεχνικές δυνατότητες και απεριόριστη φαντασία προτάσσει την διαφορετικότητα. Οι μορφικές αλληλουχίες του στον πραγματικό χρόνο αποκαλύπτουν πτυχές της υλικής και πνευματικής διάστασης. Απεικονίζουν συλλήψεις που αναδύονται από την κρυστάλλωση της υφής και μεταφέρουν σε ένα αρμονικό κόσμο. Οι εικόνες μετατρέπονται σε σύμβολα με ικανότητα να στηρίξουν πρωτότυπες αισθαντικές ενέργειες. Πρόκειται για πίνακες με εμβληματικές, μοναδικές και πανέμορφες διαστάσεις. Εμπεριέχουν ιδιάζουσες χαρακτηριστικές και ευρηματικές εκφάνσεις μιας καινοτόμου διάταξης που ενδυναμώνει τις χαρακτικές αναφορές του''.
Ενημερωτικά ,προσθετικά και συμπληρωματικά θα πρέπει να αναφέρουμε πως κυκλοφορεί το νέο ενδιαφέρον και εμπεριστατωμένο βιβλίο της γνωστής πολιτισμολόγου, κριτικού τέχνης και λογοτεχνίας Μαριλένας Φωκά (ΜΑ) με τίτλο :»Kίονες και αρχαικές μορφές στην μεταμοντέρνα τέχνη του Κώστα Ευαγγελάτου »εκ.Όστρια 2025 στο οποίο ο Λεόντιος Πετμεζάς έχει γράψει κριτικό πρόλογο .''
Η εξαιρετικά φροντισμένη και υποβλητική επιμέλεια της έκθεσης "Ανρωποκεντρικά Μοτίβα" του Κώστα Ευαγγελάτου ανήκει στον Μουσειολόγο Γιώργο Μαστρογιάννη.
Σε όλη την διάρκεια της έκθεσης γίνονται ξεναγήσεις σε Έλληνες και ξένους επισκέπτες φιλότεχνους .
Διάρκεια έκθεσης μέχρι τις 7 Ιουλίου 2025.
Ανοικτά : Καθημερινά (εκτός Τρίτης): 09.00-16.00
Σάββατο και Κυριακή:10.00-15.00
Είσοδος από Παπαρρηγοπούλου 7, Πλατεία Κλαυθμώνος, Αθήνα.
Πληροφορίες για τις επισκέψεις, εισιτήρια καθημερινά Βλ. στο site του Μουσείου.
https://athenscitymuseum.gr/motiva/
athenscitymuseum.gr
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου